ಆರ್. ವಿಜಯರಾಘವನ್ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಫೆಡೆರಿಕೋ ಗಾರ್ಸಿಯಾ ಲೋರ್ಕನ ಒಂದು ಕವಿತೆ

ನಂಬಿಕೆಗೆಟ್ಟ ಹೆಣ್ಣು

ಅವಳಿನ್ನೂ ಕನ್ನೆ ಎಂದು ನಂಬಿ ನಾನು
ಹೊಳೆಯ ಬಳಿ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದೆ ಅವಳನ್ನು
ಆದರೆ ಅವಳಿಗಾಗಲೇ ಗಂಡನಿದ್ದ

ರೇಶಿಮೆಯ ರತ್ನಗಂಬಳಿಯಂಥ ನೆಲ
ರಕ್ತಸಿಕ್ತ ಮುಂಗೈ, ಅವುಡುಗಚ್ಚಿದ ಹಲ್ಲು
ಹಾಗೆ ಮಾಡಲೇಬೇಕೆಂಬ ಒತ್ತಾಯದಲ್ಲಿ
ಮಾಡಿದ ಹಾಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಿದ್ದೆ ಅವಳನ್ನು

ದೀಪಗಳಾರಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡವು
ಮಿಂಚು ಹುಳುಗಳ ದೀಪ
ಅದು ದೂರದ ದಾರಿಯ ತಿರುವು

ಅವಳ ನಿದ್ರಾವಶ ಮೊಗ್ಗುಮೊಲೆಗಳನ್ನು
ಮೆಲ್ಲ ಸ್ಪರ್ಶಸಿದೆ, ಅದೊಂದು ಬಗೆ
ನೀರಪಾಚಿಯ ಮೊಗ್ಗುಗೊಂಚಲಿನ ಹಾಗೆ
ತೆರೆದುಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟಿತು ನನಗೆ
ಅವಳ ಒಳಲಂಗಕ್ಕೆ ಹಾಕಿದ್ದ ಗರಿಗರಿ
ಗಂಜಿಯ ಸದ್ದು ಕಿವಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತಿತ್ತು
ಹತ್ತು ಕತ್ತರಿಗಳು ಒಂದೇ ಬಾರಿ
ರೇಶಿಮೆಯ ತುಂಡನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದಂತೆ
ಗಿಡಗಳಾದರೋ ಅವುಗಳೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ
ಬೆಳ್ಳಿ ಬೆಳಕು ಬೀಳದೇನೇ
ಹೆಮ್ಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆದುಬಿಟ್ಟಿದ್ದವು

ಬಾನಂಚಿನ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ
ನಾಯಿಗಳ ಬೊಗಳು, ದೂರ
ನದಿಯಿಂದ ಬಲು ದೂರ
ಮುಳ್ಳು ಪೊದೆಗಳ, ಹುಲ್ಲುಬಯಲ
ವಸತಿಗಳ ಗಡಿದಾಟಿ
ಅವಳ ಪೊದೆಗೂದಲ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ
ಬದ್ದೊಂದ ಮಾಡಿ
ಟೈ ಬಿಚ್ಚಿದೆ, ಅವಳೂ ಬಟ್ಟೆ ಕಳಚಿದಳು
ನಾನು ನನ್ನ ಬೆಲ್ಟ್ ಮತ್ತು ರಿವಾಲ್ವರ್ ಗಳನ್ನು
ಅವಳು ತನ್ನ ನಾಲ್ಕು ಒಳ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು

ಮುಲಾಮಿಗಿಂತಲೂ ನುಣುಪು
ಮುತ್ತಿಗಿಂತಲೂ ಹೊಳಪು ಮೈ
ಬೆಳ್ಳಿ ಲೇಪದ ಗಾಜು ಕೂಡ
ಇಷ್ಟು ಕೋರೈಸುವಂತೆ ಹೊಳೆಯಲಾರದು

ಅವಳ ನುಣುಪು ತೊಡೆಗಳು
ಗಲಿಬಿಲಿಗೊಂಡ ಮೀನಂತೆ
ಬೇಯುವ ಬೆಂಕಿ ಅರ್ಧ
ಕೊರೆವ ಚಳಿ ಇನ್ನರ್ಧ

ಆ ಇರುಳು ನಾನು ಸುಂದರ ರಹದಾರಿಯಲ್ಲಿ
ಮುತ್ತಿನ ಕುದುರೆಯನ್ನೇರಿ ಸವಾರಿಮಾಡಿದೆ

ನನಗವಳು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ಒಬ್ಬ ಗಂಡುಸಾಗಿ
ಎಂದೂ ಎಲ್ಲೂ ಯಾರಿಗೂ ಹೇಳಲಾರೆ
ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕು ನನ್ನ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿಸಿದೆ
ಮರಳ ಮುತ್ತುಗಳು ಮೆತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅವಳನ್ನು
ಎಬ್ಬಿಸಿ ನದಿಯಿಂದ ದೂರ ಕರೆದೊಯ್ದೆ

ತಾವರೆಗತ್ತಿಗಳು ಗಾಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದವು
ನಾನು, ನಾನೇನೋ ಹಾಗೆಯೇ ನಡೆದುಕೊಂಡೆ
ಒಬ್ಬ ಯೋಗ್ಯ ಜಿಪ್ಸಿಯ ಹಾಗೆ
ಅವಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊಲಿಗೆಯ
ಬುಟ್ಟಿಯೊಂದನ್ನು ಕೊಟ್ಟೆ
ಅದು ಹುಲ್ಲಿನ ಬಣ್ಣದ ಸ್ಯಾಟಿನ್ ಬುಟ್ಟಿ

ಆದರೆ ನಾನು ಅವಳ ಪ್ರೇಮದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಲಿಲ್ಲ
ಏಕೆಂದರೆ
ತಾನಿನ್ನೂ ಕನ್ನೆ ಎಂದು ಅವಳು
ಹೊಳೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವಾಗ
ನನಗೆ ಹೇಳಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದಳು, ಗಂಡನಿದ್ದಾಗ್ಯೂ

ಫೆಡೆರಿಕೋ ಗಾರ್ಸಿಯಾ ಲೋರ್ಕ :
05.06.1898ರಲ್ಲಿ ಗ್ರನಡಾದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ. ಲೋರ್ಕನ ತಂದೆ ಅನುಕೂಲಸ್ಥ ರೈತ, ತಾಯಿ ಅಧ್ಯಾಪಕಿ. ಅವರು ಅವನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಅನುವಾದವರು. ಅವನು ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಗೀತಗಾರ-ಪಿಯಾನೋ ವಾದಕ, ಸ್ವಯಂ ಉತ್ತಮ ಚಿತ್ರಕಾರನಾದ ಲೋರ್ಕ, ಸಾಲ್ವಡಾರ್ ಡಾಲಿಯ ಒಡನಾಡಿಯಾಗಿದ್ದ. ಸ್ಪೇನ್, ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸಿದ್ದ ಲೋರ್ಕ ತುಂಬ ಸುಂದರ ಕವಿತೆ ಬರೆದ. ಅವನ ಕವಿತೆಗಳು ಆಂಡಲೂಸಿಯನ್ ಜಾನಪದ ಹಾಗೂ ಸರ್ರಿಯಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಆದ ಕಾವ್ಯತಂತ್ರಗಳ ಬೆಸುಗೆ. ದಸ್ ಫೈವ್ ಇಯರ್ಸ್ ಪಾಸ್, ದ ಪಬ್ಲಿಕ್, ಡೋನ್ನಾ ರಿಸ್ಟಾ ಅವನ ಹೆಸರಿಸಲಾದ ರಚನೆಗಳು. ಅವನ ಸಮಕಾಲೀನರಾದ ಯೇಟ್ಸ್, ಎಲಿಯಟ್ರಿಗಿಂತ ಲೋರ್ಕನ ಬರೆಹಗಳು ಉತ್ತಮ ಎನ್ನುವವರಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತಮ ನಾಟಕಕಾರನೂ ಆದ ಲೋರ್ಕನ ನಾಟಕಗಳು The Butterfly’s Evil Spell (1920), The Girl Who Waters the Sweet Basil Flower and the Inquisitive Prince (1923), The House of Bernarda Alba (1945) Blood Wedding (1933), The Shoemaker’s Prodigious Wife, Yerma (1934) .

ಲೋರ್ಕ ನಾಟಕಗಳ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಪರಿಚಿತನಾಗಿರುವವನು. ಅವನ Blood Wedding (1933), The Shoemaker’s Prodigious Wife, Yerma (1934) ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಅಗಲಿದ ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಿತ್ರ ಕಿ.ರಂರ ಪತ್ನಿ – ಅಗಲಿದ ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಸ್ಪಾನಿಶ್ ಸಿವಿಲ್ ವಾರ್ ಅಗಸ್ಟ್ 9, 1936ರಲ್ಲಿ ಲೋರ್ಕನನ್ನು ಬಲಿತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಜನರಲ್ ಫ್ರಾಂಕೋನ ಸೈನಿಕರು ಅವನನ್ನು ಬಯಲಿಗೆ ಎಳೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಅವನಿಗೆ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿದರು. ಹೆಸರಿಲ್ಲದ ಗುಂಡಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ಅವನ ಶವವನ್ನು ಎಸೆದು ಮುಚ್ಚಿ ಹಾಕಿದರು.